Toen een familielid van mij op vakantie ging naar het Zwarte Woud en aankwam bij zijn hotel zei de receptionist: “ah, Herr Rosemeyer, sind sie da wieder”. Hij doelde hiermee op de Duitse topcoureur Bernd Rosemeyer, die in de jaren dertig meedraaide in de top van de autosport. In 1938 overleed hij tijdens een snelheidsrecordpoging tijdens de opening van een nieuwe autobahn. Deze Rosemeyer is geen familie, maar de opmerking van de receptionist getuigde wel van een goed geheugen en historisch bewustzijn. De Duitse bossen, en het Zwarte Woud bij uitstek, hebben ook een bijzondere plek in de rijke Duitse historie.

Deze wouden spelen een prominente rol in nationalistische vertellingen, en dragen in die vorm bij aan de Duitse cultuur en historie. Veel van de sprookjes die in Duisland zijn ontstaan spelen zich af in of rond het bos. Neem bijvoorbeeld enkele bekende werken van de gebroeders Grimm; Roodkapje, Hans en Grietje, en de wolf en de zeven geitjes spelen zich allen af in het bos. Het woud heeft iets mysterieus en betoverends in zich. De term “sprookjesbos” verwijst hier op zichzelf al naar. Behalve in sprookjes zijn de wouden ook duidelijk aanwezig in de Duitse literatuur van de negentiende eeuw. Toenmalig schrijver des vaderlands Heinrich Hansjakob liet zich inspireren door het bos en schreef over het Zwarte Woud. Hetzelfde geldt voor ral van andere auteurs, waaronder Auerbach en Hauffs. Wat is er dan zo speciaal aan die wouden? Het antwoord hierop is voor iedereen anders. Het kan de overweldigende stilte zijn, de rust, of juist het geritsel van de bladeren. Misschien is het de omvang van het woud of het gevoel alleen op de wereld te zijn. Wat het antwoord op deze vraag ook is, evident is dat het voor velen een bron van inspiratie vormt.

Het belang van het woud voor de cultuur werd onderstreept in de tentoonstelling Unter Bäumen: die Deutschen und der Wald in het Deutsches Historisches Museum. Deze tentoonstelling vond plaats van december 2011 tot maart 2012, en belichtte de rol van de Duitse bossen en wouden in de kunst en cultuur. In deze tentoonstelling werd naast het Schwarzwald ook het belang van het Harz, Spessart en Spreewald belicht. Het woud werd omschreven als een groen mysterie, en een oord van inkeer. Dit heeft geleid tot het begrip Waldeinsamkeit, wat doelt op een gevoel van meditatieve rust en bezinning. In de loop van de twintigste eeuw werd het populair onder Duitsers om in het weekend naar het bos te gaan en zich daar over te geven aan de rust en de natuurlijke omgeving.

De enige manier om de Waldeinsamkeit mee te maken is door er zelf naar op zoek te gaan. Het Zwarte Woud is bij uitstek een goede bestemming om dit te beleven. Met ruim 6.000 km2 dichtbebost gebied is dit nog altijd een overweldigend natuurgebied. Het gebied is goed ontsloten, maar er zijn tal van plekken om het avontuur te zoeken. Ervaar het zelf!

Dit artikel is geschreven door Koen Rozemeijer, vakantiespecialist bij De Vakantiezoeker.nl.

About